Toplamda 54 ülke olan Afrika ülkeleri, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomileri arasında gelir. Hızlı büyüyen ekonomisi sebebiyle Afrika, yeni pazarlar arayan ihracatçıların son yıllardaki gözde pazarlarından biri haline geldi. Peki, Afrika ile ticaret nasıl olmalı, ekonomisi hızla büyüyen Afrika’ya hangi ürünler ihraç edilir?
Türkiye’nin Afrika ülkelerine ihracatı, 2024 yılının ocak-ekim döneminde, 2023’ün aynı dönemine göre %1,8 artarak 15,1 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde, Afrika’ya yapılan ihracat, Türkiye’nin toplam ihracatının %7’sini oluşturdu.
Türkiye’nin En Fazla İhracat Yaptığı 10 Afrika Ülkesi (2024)
- Mısır
- Fas
- Cezayir
- Libya
- Tunus
- Güney Afrika
- Nijerya
- Cibuti
- Gana
- Senegal
Türkiye İle Afrika Arasındaki Dış Ticaret
- 2003’te Ticaret Bakanlığı tarafından Afrika Ülkeleri İle Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi stratejisi hazırlandı ve bu strateji neticesinde birçok Afrika ülkesinde ticaret müşavirlikleri açıldı.
- 2005 yılı Türkiye’de ‘Afrika Yılı’ ilan edildi aynı şekilde Afrika Birliği de, Türkiye’yi stratejik ortak olarak kabul etti.
- 2008 yılında ‘Türkiye Afrika İşbirliği Zirve Toplantısı’ İstanbul’da gerçekleştirildi. İstanbul’da yapılan bu zirve toplantısına 49 ülke katıldı ve böylece Türkiye ile Afrika arasındaki işbirliği resmen onaylanmış oldu.
- Bunların dışında, 2005 yılında Tunus ile 2006 yılında Fas ile ve 2007 yılında Mısır ile serbest ticaret anlaşmaları yürürlüğe konuldu. Atılan tüm bu adımların sonucunda, Türkiye’nin Afrika ülkeleri ile dış ticaretinde önemli artışlar yaşandı.
Türkiye’nin Afrika ile Ticaret Hacmi
Türkiye, Afrika ile olan dış ticaretinin %70’ini Kuzey Afrika ülkeleri ile gerçekleştirir. Türkiye ile Afrika kıtası arasındaki ticaret hacmi 2010 ve 2019 yılları arasında 186,5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre bu rakamın 122 milyar dolarlık yani yüzde 65’lik kısmı Kuzey Afrika ülkeleri, kalanı ise diğer Afrika ülkeleri ile yapılan ticaretten gerçekleşti. Bu dönemde Türkiye, Afrika ile 126,7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
Türkiye’den Afrika’ya Hangi Ürünler İhraç Edilir?
Afrika’ya hangi ürünler ihraç edilir diye baktığımızda, ürün gruplarının şunlar olduğunu görürüz.
- Kimyevi maddeler
- Çelik
- Kimyevi mamuller
- Otomotiv endüstrisi
- Makine ve aksamları
- Bakliyat
- Hububat
- Yağlı tohumlar ve mamulleri
Türkiye’den Afrika’ya ihraç edilen ürünlere baktığımızda, bu ürün gruplarının kimyevi, otomotiv, çelik ve makine araçları ile tarım-gıda ürünlerinden oluştuğu görülür. Coimex’in de aktif olduğu gıda sektörü, özellikle Afrika ülkelerinde büyük bir öneme sahiptir. Tarım ürünlerinde iç tüketimi, iç üretim potansiyelinden daha yüksek olan Afrika ülkeleri için dış ticaretin ne kadar gerekli ve önemli olduğu anlaşılır. Daha fazla bilgi için Coimex’in Afrika’ya Her Şey Satılabilir başlıklı yazısını inceleyebilirsiniz.
Afrika’ya 2019 yılında en çok sanayi ürünleri ihraç edilirken, 2020 yılında ihracatta gıda ürünleri artış gösterdi.
2020 yılında koronavirüsüne (Kovid-19) rağmen ihracat rakamları yükselen bakliyat, hububat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektöründe en çok artış, Afrika ülkeleri ile yaşandı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu verilerine göre, bu sektör yükselişini sürdürdü. Dünya çapındaki koronavirüsü salgınına rağmen Afrika ile geçen yıla göre yüzde 16,1’lik artışla, 536 milyon 770 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi.
Coimex’in Düzenlediği Webinar
Coimex, Afrika ile ticaret yapmak isteyen ihracatçılara yol göstermek amacıyla “Yeni Normalde Dış Ticaret: 8 Adımda Doğu Afrika’ya Güvenli İhracat” başlıklı bir webinar düzenledi. Bu webinar, Afrika ile güvenli ticaret yapmanın yöntemlerini ve ihracat sürecinde dikkat edilmesi gereken noktaları ele alıyor.
Afrika Ülkeleri Arasında En Fazla İhracatın Yapıldığı Ülke Mısır Oldu
Afrika ülkeleri arasında 2019 yılında en fazla ihracatın yapıldığı ülke 3,3 milyar dolar ile Mısır oldu. Türkiye’den Mısır’a gerçekleştirilen ihracatta enerji grubu 558, 9 milyon dolar ile ilk sırada yer aldı. Bunu 420,5 milyon dolar ile demir ve çelik, 291,7 milyon dolar ile kazanlar, makineler ve mekanik cihazlar takip etti.
Mısır’dan sonra en fazla ihracat yapılan 2’nci ülke 2,3 milyar dolar ile Fas ve 3’ncü ülke de 1,9 milyar dolar ile Libya oldu.
Afrika Son Yıllarda Gözde Bir İhracat Rotası Haline Geldi
Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olması ve Afrika ülkeleri ile olan ihracat rakamlarının artışı, birçok ihracatçı için Afrika’yı gözde bir ihracat rotası haline getirdi.
Son yıllarda Afrika ile olan siyasi ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi, iki ülke arasında yeni anlaşmaların yapılması, Afrika ile olan ihracata da olumlu bir şekilde yansıyarak; iki ülke arasındaki ihracatı 2019 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 9,9 oranında artırdı.
Comments are closed.